Chủ nghĩa ngữ pháp
Chủ nghĩa ngữ pháp là không có khả năng xây dựng hoặc nhận thức các cấu trúc ngữ pháp. Chủ nghĩa ngữ pháp giống như gặp trục trặc khi bạn cố gắng xây dựng một câu bằng từ ngữ. Hãy nghĩ về nó như thế này:
- * Câu thông thường: “Con chó đang đuổi theo quả bóng trong công viên”.
- * Câu ngữ pháp: “Chó đậu bóng đuổi gái”.
Phân loại
Bản thân chứng mất ngôn ngữ không được phân loại, nhưng nó tồn tại như một triệu chứng trong các loại chứng mất ngôn ngữ khác nhau, một chứng rối loạn giao tiếp do chấn thương não hoặc đột quỵ. Hãy nghĩ về nó như thế này: Lỗi ngữ pháp giống như một loại vấn đề cụ thể về động cơ mà ô tô của bạn có thể gặp phải. Các "mẫu xe" chính có tính ngữ pháp:
- * Mất ngôn ngữ của Broca: Đây là loại ngôn ngữ phổ biến nhất.
- * Mất ngôn ngữ vận động xuyên vỏ não: Tương tự như bệnh của Broca, nhưng lời nói thậm chí còn chậm hơn và tốn nhiều sức hơn.
- * Mất ngôn ngữ: Điều này ảnh hưởng đến việc tìm từ, do đó, chứng sai ngữ pháp có thể xuất phát từ việc không nhớ đúng các từ ngữ pháp.
- * Mất ngôn ngữ Wernicke: Tập trung vào việc hiểu ngôn ngữ chứ không phải ngữ pháp.
- * Mất ngôn ngữ toàn bộ: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến tất cả các khía cạnh của ngôn ngữ.
- * Chứng mất ngôn ngữ không tồn tại một mình mà là một triệu chứng của các loại chứng mất ngôn ngữ cụ thể.
- * Mỗi loại có những đặc điểm riêng và ảnh hưởng đến ngôn ngữ khác nhau.
- * Hiểu biết về “mẫu xe” (loại mất ngôn ngữ) giúp chẩn đoán và điều trị “sự cố động cơ” (lạc ngữ).
Nguyên nhân của chủ nghĩa ngữ pháp
Hãy tưởng tượng bộ não của bạn như một nhà máy ngôn ngữ, nơi từ ngữ là nguyên liệu và câu văn là những món ăn ngon. Chấn thương não:
- * Đột quỵ: Giống như sự cố mất điện xảy ra ở nhà máy, đột quỵ có thể làm tổn thương các vùng não khác nhau chịu trách nhiệm về ngôn ngữ, dẫn đến chứng loạn ngữ pháp.
- * Chấn thương sọ não: Nếu bạn bị va đập vào đầu, nó có thể làm rung chuyển mọi thứ trong nhà máy ngôn ngữ, dẫn đến khó khăn về ngữ pháp.
- * Bệnh Alzheimer: Giống như bệnh gỉ sắt lây lan chậm, bệnh Alzheimer có thể dần dần làm tổn thương nhiều chức năng não khác nhau, bao gồm cả ngôn ngữ, gây ra chứng mất ngữ pháp.
- * Mất ngôn ngữ tiến triển nguyên phát: Cụ thể hơn đối với các vấn đề về ngôn ngữ, căn bệnh này dần dần phá vỡ nhà máy sản xuất ngôn ngữ, có khả năng dẫn đến chứng loạn ngữ pháp.
- * Suy giảm ngôn ngữ cụ thể (SLI): Trong một số ít trường hợp, chứng sai ngữ pháp có thể xảy ra ở trẻ mắc SLI, ngay cả khi không có tổn thương não rõ ràng.
- * Chủ nghĩa agrammat không phải lúc nào cũng có nguyên nhân rõ ràng, đặc biệt là trong các trường hợp phát triển.
- * Loại chấn thương hoặc bệnh tật ở não có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng và đặc điểm cụ thể của khả năng học ngữ pháp.
- * Hiểu được nguyên nhân giúp các chuyên gia y tế lên kế hoạch điều trị tốt nhất.
Chẩn đoán
Chẩn đoán lỗi ngữ pháp cũng giống như tìm ra lý do tại sao xe của bạn phát ra tiếng động buồn cười. Lắng nghe và quan sát:
- * Lời nói
- * Viết: Bạn có thể được yêu cầu viết một câu chuyện ngắn hoặc trả lời các câu hỏi bằng văn bản.
- * Biết về bất kỳ chấn thương não, đột quỵ hoặc tình trạng thần kinh nào sẽ giúp hướng dẫn chẩn đoán.
- * Bài kiểm tra mất ngôn ngữ: Những bài kiểm tra được thiết kế đặc biệt này đánh giá các khía cạnh khác nhau của ngôn ngữ, bao gồm cả việc sử dụng ngữ pháp.
- * Chụp ảnh não:** Trong một số trường hợp, các bản quét như MRI hoặc CT có thể giúp xác nhận tổn thương ở các vùng não liên quan đến ngôn ngữ, tương tự như việc nhìn thấy hư hỏng động cơ bằng máy quét của thợ cơ khí.
- * Bằng cách kết hợp tất cả thông tin, bác sĩ có thể chẩn đoán chứng sai ngữ pháp và xác định nguyên nhân có thể xảy ra.
- * Chẩn đoán chứng sai ngữ pháp là một quá trình chứ không phải một bài kiểm tra đơn lẻ.
- * Chẩn đoán sớm là rất quan trọng để tiếp cận điều trị và hỗ trợ thích hợp.
- * Các bác sĩ và chuyên gia khác nhau có thể tham gia vào quá trình chẩn đoán tùy thuộc vào mức độ phức tạp của trường hợp của bạn.
Sửa chữa và điều trị
Hãy tưởng tượng bộ não của bạn như một phòng tập thể dục ngôn ngữ, nơi bạn rèn luyện kỹ năng xây dựng câu của mình. Mục tiêu của việc khắc phục và điều trị:
- * Cải thiện cách sử dụng ngữ pháp: Điều này giống như việc sửa chữa thiết bị bị hỏng.
- * Phát triển chiến lược giao tiếp: Ngay cả khi có những hạn chế, vẫn có nhiều cách để xây dựng cầu nối giao tiếp.
- * Tăng cường sự tự tin và tính độc lập: Những thách thức trong giao tiếp có thể khiến bạn nản lòng.
- * Liệu pháp ngữ điệu du dương (MIT): Phương pháp này sử dụng nhịp điệu và giai điệu để giúp rèn luyện lại bộ não trong việc tạo câu, giống như thực hiện một thói quen tập luyện cụ thể để tăng cường các cơ cụ thể.
- * Liệu pháp điều trị chứng mất ngôn ngữ do hạn chế (CIAT): Điều này hạn chế việc nói sai ngữ pháp và khuyến khích sử dụng đúng ngữ pháp, tương tự như việc tập trung vào các bài tập cụ thể trong các buổi tập luyện.
- * Liệu pháp lập bản đồ: Phương pháp này thể hiện cấu trúc câu một cách trực quan, giúp bạn "nhìn thấy" các mẫu ngữ pháp và hình thành các câu tốt hơn, chẳng hạn như sử dụng sơ đồ hoặc biểu đồ để hướng dẫn thói quen tập luyện của bạn.
- * Không có cách điều trị nào phù hợp cho tất cả mọi người.
- * Việc điều trị cần có thời gian và công sức, giống như việc tập gym để có thân hình cân đối.
- * Sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè là rất quan trọng.